Dit wordt het verslag van de PFI-dag die gehouden is op zaterdag 16 april dit jaar. Mijn naam is Ditte-Elva en ik ben mee geweest naar deze bijzondere dag voor observaties en om te leren van anderen.
Het gezelschap waar ik mee reisde bestond uit Kjell, Stilleward, Aswulf, Gunna en Marbod. Onze vereniging ‘De Negen Werelden’ mocht het openings- en sluitingsritueel verzorgen van deze dag. Daarnaast verzorgden Aswulf en Gunna nog een blot, met natuurlijk de nodige uitleg erbij.
De dag werd gehouden op een prachtige locatie in Lunteren en wordt jaarlijks georganiseerd door Morgana en Lady Bara. Zij zijn respectievelijk de secretaris en voorzitter, maar vooral ook organisatoren en gastvrouwen van de stichting PFI, die Pagan Federation International betekent. Bijna elk land heeft een stichting als deze, met de bedoeling heidenen (pagans) en ook niet heidenen in contact met elkaar te brengen en kennis te laten maken met de verschillende stromingen binnenin het heidendom.
Jullie bevinden je nu bijvoorbeeld op de website van onze vereniging “De Negen Werelden”. Dit is een Asatru-vereniging, maar wij zijn niet de enige in Nederland en op de wereld. Een andere stroming in het heidendom zijn de heksen. Niet perse aangesloten bij een coven en zichzelf niet allemaal Wicca of Heks noemend, behoren zij ook tot het heidendom. Naast deze stroming zijn er ook druiden en sjamanen. Runen- en tarotkaarten lezers of zelfs handlezers.
Er waren in totaal drie zalen met elk hun eigen programma. Daarnaast was er in het restaurant en buiten enkele stands waar men edelstenen, boeken en andere voorwerpen kon kopen. Marbod bood zijn gaven als runenlezer aan en voor heeft enkele mensen een runenlezing gegeven.
Maar allereerst wil ik ons openingsritueel aan jullie beschrijven. Stel je voor; een grote, gebroken wit en houten langwerpige zaal voor met aan elke kant prachtige ramen die helemaal open kunnen. Deze ramen stonden ook open, want ondanks dat het af en toe regende, was het beslist niet koud! In de zaal hingen er ook kleine sliertjes donkere stof, bijna als een kralengordijn, die de grote zaal in tweeën deelden, deze waren zwart, maar je kon er prima doorheen kijken.
Een metafoor voor de term heiden, het lijkt misschien vreemd, donker of mysterieus, maar het is transparant; je kan er gewoon doorheen kijken en er is niks engs of donkers aan! Verder was er een houten constructie voor het dak. Daardoor leken de muren schuin, maar ze waren recht. Het tapijt op de grond was ruitvormig met zwarte, grijze en witte vakjes.
Gunna, Aswulf, Stilleward en Marbod verzorgden het openingsritueel en stonden in het midden van deze open zaal. Tussen hen bevond zich een offerschaal en Gunna had een wandelstok bij zich. Het ritueel bestond uit het oproepen van enkele van onze goden. Onder andere Odin, Freya, Freyr, Balder en Tyr werden door hen opgeroepen.
De toeschouwers (en dat waren er nog flink veel) stonden en zaten in een cirkel om hen heen en sommige van hen werden ook uitgenodigd om iets of iemand op te roepen. Pippi Langkous werd opgeroepen, evenals de godin Hermafodite. De Dingvrede werd over de mooie dag uitgeroepen, maar ook respect en een leuke dag met ontdekkingen zoals verbroedering en nieuwe vriendschappen. Tevens werd de wens uitgesproken dat de lente mooi en open wordt.
Tijdens dit ritueel voel je de sfeer veranderen. Onzekerheden en twijfels vervagen en langzaamaan wordt je duidelijk dat je je niet alleen onder gelijkgestemden bevind, maar dat iedereen nieuwsgierig en open is naar elkaar toe. Wat kan ik leren van jou? We komen samen in onze eigen luchtbel, ver van de bewoonde buitenwereld. Er heerst sereniteit in de lucht. Het voelt als thuiskomen.
Na het openingsritueel was het de beurt aan Julian Vayne om te beginnen met zijn presentatie in dezelfde zaal.
Julian is een occultist uit het Verenigd Koninkrijk. In het korte uurtje dat hij had, stelde Julian zich voor, vertelde hij over zijn eerste ontmoetingen met het occulte en de wicca en daarna wat chaos magie inhoudt.
Toen hij nog klein was, bezocht Julian het museum of witchcraft bezocht in Boscastle bij Cornwall. Daar had hij zijn eerste ontmoeting met het occulte. Hij werd nieuwsgierig en wilde er meer over weten. Alleen had je toen nog geen internet, dus hij heeft talloze boeken over het onderwerp gelezen. Aan sommige had hij iets, aan andere totaal niets. Met de komst van het internet ging het een stukje makkelijker en kwam hij ook in contact met interesse-genoten.
Chaos Magie zijn verschillende soorten magie zoals de Runen, de magie in de Hindoe en de magie bij de Wicca allemaal samengebonden in één! Julian heeft ook verschillende boeken geschreven waaronder een boek dat ‘Chaos Magic and the Craft’ heet.
Daarna vertelde hij dat hij jaren geleden werd opgebeld door een kunstenaar uit Londen. Op Trafalgar Square staan onder andere vier zuilen waarbij de laatste zuil ‘leeg’ staat. Er waren plannen om ook op deze een standbeeld te zetten, maar dat is door geldgebrek eerst uitgesteld en daarna nooit afgemaakt. Nu wordt het gebruikt voor jong talent om er elke maand iets anders op te zetten, Julian werd dus ook benaderd om voor een paar uur zijn kunst op de zuil tentoon te stellen. Hij koos ervoor om verkleed als Baphomet een paar uur op de zuil te staan. Bij zijn presentatie had hij ook een projector met dia’s om illustratie te geven. Bij de foto van hem als Baphomet moesten er toch veel mensen erg lachen. Om nog even op het museum terug te komen; de cirkel is rond. Zijn naam staat inmiddels zelf ook in het museum. Daar is hij natuurlijk bijzonder trots op!
De gehele sfeer was luchtig en gemoedelijk. Julian bracht veel humor in zijn manier van vertellen en het maakte de lezing daardoor absoluut niet saai. Bovendien mocht je aan het einde van zijn presentatie vragen stellen.Het boek dat hij ook aan het promoten was, evenals zijn andere boeken waren in een mum van tijd uitverkocht.
Omdat Julian het zo luchtig en grappig bracht, had ik wel het idee dat men eerder onthield waar Julian het over heeft gehad. Ik had na het openingsritueel al het idee in een soort bubbel te zitten, een beschermende luchtbel, ver van de bewoonde buitenwereld. Hier kan je lekker jezelf zijn en is niets menselijks ons vreemd.
Daarna was het tijd voor Gunna en Aswulf om hun verhaal te vertellen. Het blot en de uitleg ervoor was in één woord te omschrijven; vet! Ik kan er niks anders van maken.
We zitten nog steeds in de grote zaal boven en het meerdendeel van de nieuwsgierige aanwezigen zijn in de wicca of gewoon heks. De dame die Pippi Langkous had opgeroepen tijdens het openingsritueel was er ook bij. Gunna legt even kort uit wat de bedoeling is. Zij legt het heden, de Asatru als neo-religie uit en Aswulf gaat eerst beginnen met de historie van het Germaanse dan wel Noordse geloof en mythologie.
Als eerste stelt Aswulf iedereen gerust dat ‘De Negen Werelden’ geen rechts-extremistische vereniging is. Nadat iedereen klaar is met lachen, vervolgt hij dat er verschillende soorten blots zijn. Maar wat is een blot eigenlijk? Een blot is een offer aan de goden. Dit offer je kan op verschillende manieren invulling geven. Je kan je tijd offeren, of je eigen bloed. Bloed van een ander, al dan niet door vrijwillige donatie werd vroeger ook wel gedaan, maar het merendeel van offers was eten of drinken, dat in een offerschaal geplaatst werd.
Bij een oogst offer werd er bijvoorbeeld een lammetje geofferd, bloemen, planten of wat graan. Dit deden de Germanen vroeger. Na het blot at ieder iets van het lammetje op. Zo deelden zij alles met de goden. Maar de Grieken deden het weer anders; zij offerden het vet en de ingewanden van het lammetje.
Je kon ook iets waardevols offeren aan de goden. Bijvoorbeeld je beste zwaard of speer. Nadat je de oorlog met je buurman gewonnen had offerde je het wapen waarmee je hem verwondt, dan wel gedood had. Daarnaast ging de hoorn met Mede dan langs en iedereen zei iets alvorens een slok Mede te drinken uit de hoorn. Zo zet je het offer kracht bij.
De verschillende soorten blots zijn of seizoensgebonden (lente, zomer, herfst en winter blots) een oogst blot, een blot voor vrede (of juist het winnen van de oorlog) maar ook iemand doodwensen via een blot of een wrekingsblot waren niet ongewoon vroeger. Blots werden ook gegeven als teken van verzoening (dit vindt je misschien terug in je Asterix en Obelix verhalen van vroeger) of verbroedering (als een soort teambuilding).
Nadat Aswulf zijn deel heeft verteld, is het de beurt aan Gunna. Van haar horen we dat het eigenlijke Asatru, zoals we dat nu kennen in de jaren ’70 van de vorige eeuw is ontstaan.
Gunna vertelt dat zij zelf eclectisch is. Dat wil zeggen dat zij zich bezig houdt met het combineren van verschillende stylen en stromingen binnen het heidendom. Wij doen bij ‘De Negen Werelden’ bijvoorbeeld een Hamerrite, waarbij de vier windrichtingen worden opgeroepen. Dit werd vroeger waarschijnlijk niet gedaan bij onze Germaanse voorouders.
Aswulf breekt even in en vertelt dat de moderne Asatru de religie is met huiswerk. Hij zelf heeft alleen al 2 A4tjes voor men die geïnteresseerd is, met titels van boeken die je zou moeten gelezen hebben. Aan de andere kant, ‘De Negen Werelden’ vertelt niemand hoe ze invulling moet geven aan hun geloof. Je kan bij wijze van spreken ook heiden zijn zonder ooit een Edda te hebben gelezen. En je wordt zeker weten ook niet overhoord op de bijeenkomsten!
Gunna vertelt nog een persoonlijke ervaring; over die keer dat ze een heel groot blot hebben gedaan. Normaal gesproken staan we in een kring en geven we de hoorn met Mede door voor een aantal rondes. Dat kan niet met een grote groep van ettelijke honderden mensen. Gunna had daarom een offerdier gemaakt van papier-maché. Samen met Aswulf is ze het hele terrein waar iedereen stond (met kraampjes en stands) rondgegaan met het offerdier. In de rug van het dier zat een gat, waar iedereen briefjes in kon doen met een wens of een belofte.
Aan het einde van de dag, toen Gunna en Awulf iedereen langs waren gegaan, staken zij het offerdier van papier-maché aan. Het had de hele dag geregend en gemiezerd, maar terwijl Gunna en Aswulf bezig waren met het ‘offeren’ van het offerdier, trok de hemel open en kwam de zon zelfs eventjes tevoorschijn. Gunna vertelde dat ze dit als bewijs zag, van het bestaan van de goden. Want op het moment dat het er toe deed, waren ze er voor hen.
Om een blot te kunnen doen, heb je een onderwerp nodig. Waarover moet het blot gaan? We keken allemaal even elkaar aan. Accepteren van de vluchtelingen, stelde iemand voor. Daar was niet iedereen het mee eens. Verdraagzaamheid over de hele wereld, riep een ander uit. Hier kon iedereen wat meer mee. Al snel werd er een zin geformuleerd en gingen we aan het blot beginnen. Nu stonden Gunna en Aswulf op uit hun stoel. We maakten een kring en Aswulf vulde de hoorn (die mee was genomen) met Mede. Er zouden twee rondes komen. De eerste met de wens over verdraagzaamheid voor de gehele wereld en de tweede een belofte.
Aangezien alle wensen en beloftes persoonlijk zijn, vertel ik nu mijn eigen belofte van ronde nummer twee. Toen het mijn beurt was in ronde twee, riep ik mijn voorvader Freddie Mercury op. Hij is voor mij het symbool van vrijheid. Lekker doen waar je zin in hebt, zonder een ander voor het hoofd te stoten. Mijn belofte is dan ook dat ik mij nog meer inzet voor de acceptatie en het wegnemen van de vooroordelen waar andere biseksuelen tegenaan lopen. Dit is erg belangrijk voor mij, aangezien ik zelf ook biseksueel ben.
De dame die Pippi Langkous in het openingsritueel aanriep, riep nu Sinterklaas aan. Natuurlijk is Pippi Langkous verzonnen door de schrijfster Astrid Lindgren en heeft Sinterklaas ooit bestaan als bisschop in Mira. Voorvaderen aanroepen alsmede de Noordse of Germaanse goden hoeft niet letterlijk. Dit mag daarentegen wel, als je wilt. Dit is het mooie van onze vereniging ‘de Negen Werelden’. Voel je vrij om jouw geloof invulling te geven, zoals jij dit wilt.
Persoonlijk denk ik dat de dame die Pippi Langkous had aangeroepen tijdens het openingsritueel dit gedaan had, om het kinderlijke in onszelf te houden. Kinderen accepteren meer dan volwassen, die eerder vraagtekens zetten bij hetgeen dat ze in de wereld tegenkomen. Maar misschien had ze een totaal andere bedoeling. Dat is het mooie aan een religie en de vrijheid het zelf invulling te geven. Ik weet wel dat de dame uit de wicca-kringen kwam. Daar is het motte: doe wat je wilt, maar doe een ander geen kwaad.
Aan het einde van de dag stond iedereen weet in de grote zaal op de eerste verdieping. Het sluitingsritueel werd gedaan door dezelfde mensen die het openingsritueel hadden gedaan. Pippi Langkous werd uitgezwaaid en bedankt voor haar drie keer drie wijsheid. Hermofrodite werd bedankt voor het mooie in mannen en vrouwen te zien. De Dingvrede werd opgeheven en Odin, Frya, Freyr, Balder en Tyr werden bedankt voor hun ondersteuning tijdens de workshops en lezingen.
Mijn eigen conclusie: Deze dag straalde zoveel warmte en welkomheid uit. Als ik het op kon vangen, zou ik er een deken van willen maken en mij er in willen wikkelen. Je bent een dag in een gebouw met gelijkgestemden, waar iedereen aardig, open, eerlijk en nieuwsgierig is naar elkaar toe. Waar de eerste gedachte is; wat kan ik van jou leren en jij van mij? Dat is een heerlijk gevoel om te hebben en te delen!
Als je mij niet gelooft, prima! Dan daag ik je uit om volgend jaar bij de PFI-dag van 2017 aanwezig te zijn. Want deze sfeer moet je gewoon zelf voelen!